Istotnym problemem, z którym często spotykają się projektanci instalacji sygnalizacji pożarowej jest ochrona pustek budowlanych, w tym przestrzeni nad podwieszonym sufitem i pod podniesioną podłogą.W aktualnej do niedawna specyfikacji PKN-CEN/TS 54-14:2006 z ochrony czujkami automatycznymi zwolnione były pustki budowlane spełniające następujące warunki:- nie istnieje możliwość silnego rozprzestrzeniania się ognia lub dymu - przez pustkę budowlaną - poza pomieszczenie, w którym powstał pożar, zanim wykryją go czujki znajdujące się poza pustką lub- pożar w pustce budowlanej nie może uszkodzić kabli instalacji bezpieczeństwa, zanim pożar zostanie wykryty.Specyfikacja precyzowała, iż pustka budowlana nie wymaga odrębnej ochrony, gdy:- ma wysokość mniejszą niż 1 m i- ma długość krótszą niż 10 m i- ma szerokość mniejszą niż 10 m i- jest całkowicie obudowana elementami z niepalnego materiału i - materiał palny jest tak rozłożony, że gęstość obciążenia ogniowego nie przekracza 25 MJ na każdy 1 m2 powierzchni oraz- nie są prowadzone przez nią kable instalacji bezpieczeństwa (chyba że kabel ma odporność ogniową co najmniej 30 min). Opublikowana niedawno przez PKN nowelizacja przedmiotowej specyfikacji PKN-CEN/TS 54-14:2020-09 wprowadza istotne zmiany w tym zakresie, niestety wprowadzając też poważne niespójności w wytycznych.W aktualnej wersji specyfikacji zrezygnowano z parametrów wielkości pustki budowlanej (wysokości, szerokości i wysokości), brak odniesienia do palności obudowy tej przestrzeni. Obecnie jednym czynnikiem jest obciążenie ogniowe w tej przestrzeni. Przy czym specyfikacja w zakresie obciążenia ogniowego odnosi się tylko do jej załącznika C czyli obciążenia ogniowego powodowanego przez kable w tej przestrzeni co z punktu widzenia możliwości rozprzestrzeniania się pożaru nie jest jedynym czynnikiem wpływającym na rozwój pożaru. Obecnie w pkt. 5.3.9 specyfikacji wskazane jest że pustki nie wymagają ochrony czujkami automatycznymi jeśli:- nie istnieje możliwość silnego rozprzestrzeniania się ognia lub dymu - przez pustkę budowlaną - poza pomieszczenie, w którym powstał pożar, zanim wykryją go czujki znajdujące się poza pustką lub- pożar w pustce budowlanej nie może uszkodzić kabli instalacji bezpieczeństwa, zanim pożar zostanie wykryty.
I na tym kończy się podobieństwo z poprzednim brzmieniem specyfikacji. Dalej znajdują się zapisy, iż nie wymagają ochrony niezależnymi czujkami pustki, które:- na żadnym 1m2 powierzchni nie zawierają obciążenia ogniowe przekraczającego 25 MJ; i- na żadnym 1m2 nie zawierają obciążenia ogniowego większego niż 15 MJ jeśli pustka zawiera kable instalacji bezpieczeństwa.
Do tego miejsca wszystko jest jasne. Problem się zaczyna jeśli przeczytamy zapisy pkt. 6.5.1 g) które odnoszą się do rozmieszczania czujek nad podwieszonym sufitem, jak również w innych podobnych poziomych pustkach. Ten punkt uzależnia ochronę tych przestrzeni od obciążenia ogniowego ale uwaga, uwzględniającego konstrukcję sufitu, oraz obecność kabli instalacji sygnalizacji pożarowej w tej pustce. Można zadać pytanie a co z palnym stropem, które w budynkach istniejących jednak się zdarzają.Dalsza sprzeczność polega na tym, że wcześniej mieliśmy ogólne wymaganie co do obciążenia ogniowego na każdym metrze kwadratowym powierzchni pustki, w więc nie wartość uśrednioną w całej pustce ale lokalną a tu mamy zapis, iż w przestrzeniach powyżej 200 m2 nie można uśredniać wartości obciążenia ogniowego tylko należy obliczać obciążenie dla tras kablowych osobno dla każdego metra kwadratowego powierzchni, czyli tak jakby w przypadku mniejszych powierzchni dopuszczalne było uśrednianie i znowu mamy odniesienie tylko do obciążenia pochodzącego od tras kablowych i pominięcie konstrukcji obiektu.Pozostałe wymagania nie budzą już wątpliwości, uzależniają ochronę przestrzeni od występowania kabli sygnalizacji pożarowej i ewentualnie ich lokalizacji względem instalacji energetycznych.Żeby nie kończyć niniejszych rozwiązań tylko na zasygnalizowaniu wątpliwość poniżej moja propozycja dla projektantów w poszczególnych przypadkach:- sufit podwieszony lub podłoga podniesiona wykonana z materiałów palnych o klasyfikacji niższej niż niezapalne lub konstrukcja stropów z materiałów palnych o klasyfikacji niższej niż niezapalne- stosujemy ochronę czujkami automatycznymi zawsze bez względu na obciążenie powodowane kablami czy też obecność kabli instalacji bezpieczeństwa;- sufit podwieszony lub podłoga podniesiona wykonana z materiałów niepalnych lub niezapalnych oraz konstrukcja stropów z materiałów niepalnych lub niezapalnych, przy obciążeniu ogniowym przekraczającym 25 MJ na jakimkolwiek metrze kwadratowym powierzchni pustki powodowanym palnymi instalacjami w pustce - stosujemy czujki rozmieszczone zgodnie z promieniami działania, przy czym czujka nie może być dalej niż 5 m od tras kablowych przebiegających w tych przestrzeniach;- sufit podwieszony lub podłoga podniesiona wykonana z materiałów niepalnych lub niezapalnych oraz konstrukcja stropów z materiałów niepalnych lub niezapalnych, przy obciążeniu ogniowym nie przekraczającym 25 MJ na jakimkolwiek metrze kwadratowym powierzchni pustki, i przekraczającym 15 MJ na którymkolwiek metrze kwadratowym powierzchni pustki powodowanym palnymi instalacjami w pustce- stosujemy czujki jeśli przez przestrzeń przebiegają kable instalacji bezpieczeństwa, które nie posiadają odporności ogniowej co najmniej PH 30 i nie są wykonane zespołami kablowymi gwarantującymi dostawę sygnału i energii przez wymagany czas działania urządzenia przeciwpożarowego, jednak nie mniej niż 30 minut;- sufit podwieszony lub podłoga podniesiona wykonana z materiałów niepalnych lub niezapalnych oraz konstrukcja stropów z materiałów niepalnych lub niezapalnych, przy obciążeniu ogniowym nie przekraczającym 15 MJ na jakimkolwiek metrze kwadratowym powierzchni pustki powodowanym palnymi instalacjami w pustce, nie wymaga stosowania czujek, jeśli kable instalacji bezpieczeństwa posiadają odporność ogniową co najmniej PH 30 i są wykonane zespołami kablowymi gwarantującymi dostawę synalu i energii przez wymagany czas działania urządzenia przeciwpożarowego, jednak nie mniej niż 30 minut lub są oddalone o co najmniej 0.5m od instalacji energetycznych.Wskazane wyżej określenia "niepalne" oraz "niezapalne" należy definiować zgodnie z rozporządzeniem w sprawie warunków jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie czyli materiały o klasie reakcji na ogień co najmniej A1, A2 lub B.Przy czym w zakresie obliczenia ogniowego, mając na względzie realne zagrożenia powinniśmy brak pod uwagę wszystkie palne instalacje przebiegające w danej przestrzeni a nie tylko izolacje kabli i przewodów, natomiast nie uwzględniamy elementów konstrukcji budynku.Brak spójności wyżej wymieniony zapisów był dyskutowany w Komitecie Technicznym nr 264 Polskiego Komitetu Normalizacyjne i został zgłoszony do odpowiedniego organu CEN w celu skorygowania w kolejnej wersji specyfikacji. Jednak do tej pory trzeba się trzymać jakiś zasad uzasadnionych technicznie.
ul. Piastowska 36/6
59-220 Legnica
NIP: 6911990743
e-Doręcznia: PL-76561-13219-CJJDB-25
WWW: www.ibpkonsulting.pl
T: + 48 607375466
e-mail: biuro@ibpkonsulting.pl
A website created in the WebWave website builder